Ο χορός,κλασικός και σύγχρονος,χαρίζει ευλυγισία και μαθαίνει το παιδί να στέκεται και να περπατά σωστά.Χορεύοντας,κινητοποιούνται όλες οι μυϊκές ομάδες του σώματος,σφίγγουν οι κοιλιακοί μύες,δυναμώνει ο κορμός και γυμνάζονται πόδια και χέρια.Ο μαθητής διδάσκεται να ελέγχει το σώμα του,με αποτέλεσμα να αποκτά αρμονία στην κίνηση.Ο κλασικός χορός μάλιστα,αποτελεί ιδανική άσκηση για παιδιά που έχουν πλατυποδία,προβλήματα σκολίωσης,κύφωσης ή λόρδωσης.Τα οφέλη,ωστόσο,δεν είναι μόνο σωματικά:η μουσική συμβάλλει στην ψυχική ισορροπία,ενώ ο χορός είναι μια δυνατότητα έκφρασης που τονώνει την αυτοπεποίθηση του ατόμου.
Συχνά ωστόσο,είναι και τα φαινόμενα τραυματισμών,οξέων ή χρόνιων,που ενδέχεται να οδηγήσουν το παιδί ακόμη και να διακόψει την άθληση.
Ποιοί είναι οι συνηθέστεροι τραυματισμοί,γιατί συμβαίνουν και πώς μπορούμε να τους προλάβουμε ή να τους αποφύγουμε?
Στην Ελλάδα δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο,ωστόσο ο προληπτικός έλεγχος είναι ουσιαστικός,αφού το παιδί (βάσει του ιστορικού του,αλλά και της κλινικής εξέτασης από ορθοπεδικό) μαθαίνει τις σωματικές και τεχνικές του αδυναμίες,προκειμένου να προλάβει πιθανούς τραυματισμούς.Οι ειδικοί συνιστούν να γίνεται μία προληπτική επίσκεψη το χρόνο,ιδιαίτερα πριν το παιδί «ανέβει» στις pointe. Ο ορθοπεδικός θα ελέγξει τα 6 S (strength,structure,stretching,surface,shoes,speed),δηλαδή τη μυϊκή ισχύ,τη σωματική κατασκευή,την ελαστικότητα,το πάτωμα,τα παπούτσια και την τεχνική προπόνησης.
Το μπαλέτο,ως είδος χορού,απαιτεί αέρινες χορεύτριες με λεπτό σωματότυπο.Συχνά,όμως,αρκετά κορίτσια (κυρίως στην εφηβεία),στην προσπάθειά τους να αποκτήσουν το ιδανικό σώμα,καταλήγουν σε υπερβολές,ενίοτε με ανεξέλεγκτες συνέπειες.Ιδιαίτερα τα κορίτσια που ασχολούνται χρόνια με τον κλασικό χορό είναι πιθανό σε μια περίοδο επαναπροσδιορισμού της ταυτότητάς τους,όπως είναι η εφηβεία,να «ανταγωνίζονται» το είδωλό τους στον καθρέφτη.
Γι’ αυτό και υπάρχουν αρκετά κρούσματα χορευτριών με νευρογενή ανορεξία ή ψυχολογική υπερκόπωση.Μάλιστα,δεν είναι σπάνια τα φαινόμενα νεαρών κοριτσιών που,εξαιτίας υπερβολικής άσκησης,έντονου άγχους,αλλά και ανεπαρκούς διατροφής,παρουσιάζουν αμηνόρροια (η περίοδος σταματά για 6 μήνες ή και περισσότερο).Η μείωση των οιστρογόνων (που ευθύνεται για τις ανωμαλίες της εμμήνου ρύσεως) προκαλεί με τη σειρά της οστεοπόρωση.Πρόκειται ουσιαστικά για τη «γυναικεία αθλητική τριάδα» (νευρογενής ανορεξία,αμηνόρροια,οστεοπόρωση),η οποία αφορά συχνά νεαρά κορίτσια που ασχολούνται συστηματικά με το χορό,αν και κατά βάση εμφανίζεται σε επαγγελματίες χορεύτριες.Τα παιδιά που ασχολούνται με τον κλασικό χορό κινδυνεύουν κυρίως από οξείς τραυματισμούς (π.χ. θλάσεις,κατάγματα,ρήξεις τενόντων και συνδεσμικές κακώσεις),λόγω της έντονης άσκησης.
Είναι τα λεγόμενα «σύνδρομα υπέρχρησης»,δηλαδή τενοντίτιδες,περιοστίτιδες και κατάγματα από στρες (που δεν οφείλονται σε οξύ τραυματισμό),που αποτελούν χρόνιες καταστάσεις.Για τα προβλήματα αυτά ευθύνονται τεχνικά λάθη που γίνονται στις βασικές χορευτικές στάσεις και κινήσεις,οι οποίες επαναλαμβάνονται διαρκώς κατά την προπόνηση.Συνήθως οφείλονται στην «αναγκαστική έξω στροφή των ισχίων» (που «επιβάλλει» η λεγόμενη «πρώτη θέση»,βασική στάση του μπαλέτου),στη λανθασμένη τοποθέτηση του κέντρου βάρους και στον αδύναμο κορμό,που αναγκάζει τα πόδια να καταβάλλουν μεγαλύτερη προσπάθεια.
Τραυματισμοί μπορεί να σημειωθούν και εξαιτίας της ανατομίας του παιδιού.Εάν είναι λεπτό και αδύναμο,χρειάζεται ενδυνάμωση.Εάν ο σωματότυπός του είναι πυκνοειδής και δυνατός,έχει την ανάγκη διατάσεων,ώστε να βελτιωθεί τεχνικά.
Ένα ενδιαφέρον μάθημα μπορεί να προστατεύσει το παιδί σας από μικροτραυματισμούς,υποστηρίζουν οι ειδικοί,τονίζοντας τη σημασία μιας δασκάλας χορού,η οποία δίνει συνεχώς νέα ερεθίσματα στο παιδί,κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του.Αντίθετα,με ένα βαρετό μάθημα,που στηρίζεται στη στείρα επανάληψη,διασπάται η συγκέντρωση του παιδιού και είναι πιθανό να προκληθούν μικροτραυματισμοί.
Το είδος του πατώματος στο οποίο προπονούνται οι μικροί χορευτές είναι σημαντικό,προκειμένου να αποφεύγονται τραυματισμοί από πτώσεις,κραδασμούς ή στραβοπατήματα.Γλιστερά ή σκληρά πατώματα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα.Ελέγξτε αν το ξύλινο πάτωμα της σχολής έχει φθορές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν κάποιον τραυματισμό.Μάλιστα,στον κλασικό χορό,οι μαθητές συχνά τρίβουν τις σόλες των παπουτσιών τους με μια πούδρα (κολοφώνιο),για καλύτερη πρόσφυση.Καλό είναι όμως,να χρησιμοποιείται μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις (π.χ. ασκήσεις σε pointe),αφού πρέπει κανείς να καταβάλλει μεγαλύτερη προσπάθεια προκειμένου να εκτελέσει τις ασκήσεις και επομένως υπάρχει το ενδεχόμενο να γλιστρήσει.
Τραυματισμοί παρατηρούνται επίσης όταν οι χορευτές δεν «ζεσταίνουν» το σώμα τους πριν από την προπόνηση.Η προθέρμανση προετοιμάζει το σώμα για την άσκηση και είναι απαραίτητη πριν από κάθε μάθημα χορού,γιατί έτσι ενεργοποιείται το καρδιαγγειακό σύστημα και αυξάνεται η θερμοκρασία του σώματος,ώστε να προληφθούν οι τραυματισμοί.Αν το παιδί έχει κάποιον παλαιότερο τραυματισμό,καλό είναι να αφιερώσει λίγα ακόμη λεπτά κάνοντας ειδικές ασκήσεις για τη συγκεκριμένη περιοχή.Η αποθεραπεία είναι εξίσου σημαντική και αποσκοπεί στη χαλάρωση του σώματος και τη σταδιακή επάνοδο του καρδιαγγειακού συστήματος σε κατάσταση ηρεμίας μετά το μάθημα.
Το μπαλέτο απαιτεί αφοσίωση και σκληρή δουλειά.Όσοι ασχολούνται με τον κλασικό χορό πρέπει να «δουλέψουν»,για παράδειγμα,τα «ανοίγματά» τους,να δυναμώσουν τον κορμό και τα πόδια τους. Όλα αυτά φυσικά δεν γίνονται χωρίς κούραση και σωματικό πόνο.Το δόγμα,ωστόσο,«No pain,no gain» («Χωρίς πόνο,δεν υπάρχει όφελος») φαίνεται να έχει πλέον καταρριφθεί.Παρόλο που χρειάζεται πίεση,προκειμένου να αρχίσει να δουλεύει μια άρθρωση και να επιτευχθεί η εκτέλεση συγκεκριμένων ασκήσεων,ο πόνος σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να είναι αφόρητος.Μόλις λοιπόν,το παιδί νιώσει ότι επιβαρύνεται, πρέπει να σταματήσει αμέσως την προπόνηση και να ξεκουραστεί.Σημαντικό ρόλο παίζουν:
- Τα κορίτσια δεν πρέπει να ανεβαίνουν στις pointe πριν από τα 11-13 τους χρόνια,επειδή ο συζευκτικός χόνδρος των οστών,που είναι υπεύθυνος για την οστική ανάπτυξη,μπορεί να υποστεί τραυματισμό και να μην επιτρέψει στο οστό να αναπτυχθεί. Αντίστοιχα,για τα αγόρια που κάνουν μαθήματα μπαλέτου,η ιδανική ηλικία για να σηκώσουν την παρτενέρ τους είναι μεταξύ 16 και 17 ετών,αφού έχει προηγηθεί σχετική προπόνηση με βάρη.
- Παιδιά που έχουν κότσι ή αντιμετωπίζουν πρόβλημα βλαισογονίας (έχουν γόνατα που ενώνονται εσωτερικά,ενώ οι κνήμες αποκλίνουν προς τα έξω - τα πόδια τους μοιάζουν με αντεστραμμένα εισαγωγικά) καλό είναι να στραφούν σε κάποιο άλλο είδος χορού,ώστε να μην επιδεινώσουν το πρόβλημα.
- Οι μύες του κορμού και των ποδιών πρέπει να είναι αρκετά δυνατοί,ώστε να επιτρέπουν στο παιδί να «ανέβει» στις pointe,διατηρώντας σωστή στάση της πυέλου και της σπονδυλικής στήλης.
- Ένα υπέρβαρο παιδί δεν είναι ασφαλές να προπονηθεί πάνω σε παπούτσια pointe.
- Έχοντας ως βάση την τεχνική του μπαλέτου, ο σύγχρονος χορός προχωρά ένα βήμα πιο πέρα,δίνοντας πλήρη ελευθερία στην εκτέλεση κινήσεων και στην έκφραση συναισθημάτων.Περιλαμβάνει πολλά πηδήματα και πτώσεις,ενώ χαρακτηριστική είναι και η ελεύθερη κίνηση της λεκάνης,σε αντίθεση με τον κλασικό χορό.Η τζαζ,που αποτελεί το πιο γνωστό είδος μοντέρνου χορού,χαρακτηρίζεται από τις μεμονωμένες γρήγορες κινήσεις του σώματος σε πολύπλοκα ρυθμικά μοτίβα.
- Οι χορευτές είναι ξυπόλυτοι και επομένως πιο επιρρεπείς σε τραυματισμούς χαμηλά στα πόδια (π.χ. τραυματισμούς στα νύχια,στους τένοντες,στις αρθρώσεις).Επίσης,ακριβώς επειδή ο σύγχρονος χορός περιλαμβάνει πολλές στροφές,εναέριες πιρουέτες,αλλά και πτώσεις,επιβαρύνονται ιδιαίτερα τα γόνατα,στα οποία πέφτει το βάρος όλου του σώματος.
- Είναι προτιμότερο για όσα παιδιά δεν έχουν επαφή με το χορό να ξεκινήσουν με dance stretching (προστάδιο χορευτικής γυμναστικής,με σκοπό την αύξηση των δυνατοτήτων του κορμού για την αποφυγή τραυματισμών),πριν παρακολουθήσουν μαθήματα σύγχρονου. Από την άλλη,τα παιδιά που διαθέτουν βασικές γνώσεις μπαλέτου είναι πολύ πιο εύκολο να παρακολουθήσουν μαθήματα σύγχρονου χορού,αλλά και να προστατευτούν από τραυματισμούς,αφού έχουν αποκτήσει πειθαρχία και γνωρίζουν τον τρόπο να χειρίζονται το σώμα τους.
Συνήθως,οι σχολές χορού έχουν παιδικά προγράμματα 2-3 φορές την εβδομάδα.Καλό είναι λοιπόν,τα μαθήματα να μη γίνονται καθημερινά,ώστε να υπάρχει χρόνος μεταξύ των προπονήσεων,προκειμένου να μπορέσει ο οργανισμός να αναπληρώσει τις θερμιδικές απώλειες και να «ξεκουράσει» το μυοσκελετικό σύστημα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου